Hoe zal de pandemie de toegang tot tandheelkundige zorg beïnvloeden en wat kunnen we eraan doen?

De toegang tot tandheelkundige zorg neemt af tijdens een economische crisis. Dat was zo tijdens de laatste grote recessie en dat is nu niet anders. Nu we niet alleen met een economische crisis maar ook met een gezondheidscrisis te maken hebben, moeten we de langetermijngevolgen van deze ongekende gebeurtenis op de tandheelkundige sector durven onderkennen. We bespreken hier wat dat inhoudt voor patiënten en tandartsen en, nog belangrijker, wat u eraan kunt doen.

De pandemie en de toegang tot tandzorg voor patiënten

Nagenoeg iedereen heeft financiële schade geleden door de coronapandemie. Heel wat mensen verloren hun job en in sommige gevallen daarmee ook hun toegang tot een tandheelkundige zorgverzekering of betaalbare medische hulp. Vele anderen leden inkomensverlies door een verplichte sluiting, gedwongen onbetaald verlof of minder werkuren. 

De Journal of the American Dental Association (JADA) publiceerde recent een studie waaruit blijkt dat de tandheelkundige zorg als een van de eerste te lijden krijgt onder een krapper budget. Bij gezinnen die door de pandemie werk of inkomsten zijn kwijtgeraakt, is er een aanzienlijk grotere kans dat er niet werd voldaan aan de tandheelkundige behoeften van de kinderen.

Naast de kwestie van betaalbaarheid zijn er ook patiënten die geen zorg zoeken door bepaalde angsten rond gezondheid of kwetsbaarheden. Helaas behoren net deze kwetsbare patiënten – ouderen en mensen met systemische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten – tot de grootste risicogroepen voor orale gezondheidsproblemen. 

Wat betekent het voor de gezondheidsresultaten op lange termijn als de patiënten die ons het meest nodig hebben, het minst toegang hebben tot zorg?

De gevolgen van verminderde toegang voor de patiënten …

Patiënten zijn zich vaak niet bewust van de vroege stadia van mondziekten zoals cariës, parodontitis en orale kankers. De routinebezoeken aan de tandarts zijn van doorslaggevend belang voor een vroegtijdige diagnose en behandeling. Zonder dergelijke controles kunnen deze aandoeningen zich onopgemerkt verder ontwikkelen.

Naarmate de mondgezondheidsproblemen vorderen, bestaat het risico dat patiënten de verzorging uitstellen tot het punt dat de symptomen ernstig worden. Op dat moment riskeert de patiënt ernstige complicaties zoals parodontale abcessen, onomkeerbare pulpitis en tandverlies.

… en voor de tandartsen

Tandartsen hebben het al financieel moeilijk omdat ze hun patiëntvolumes zagen afnemen terwijl de kosten voor persoonlijke beschermingsmiddelen net toenamen. Zelfs als hun praktijk weer de deuren mag openen, kunnen tandartsen door de verstrengde protocollen voor infectiebestrijding nog niet terug naar de capaciteit van voor de pandemie.

De combinatie van de lagere vraag van patiënten en de lagere capaciteit blijkt voor tandartsen financieel onhoudbaar. De British Dental Association meldde in 2020 dat slechts 8% van haar leden er vertrouwen in had dat ze zonder extra overheidssteun financieel gezond konden blijven.

De tandartsen bevinden zich in een lastig parket. Ze willen niet liever dan dat hun patiënten terugkomen, maar als dat gebeurt, is dat mogelijk met een slechtere mondgezondheid omdat ze problemen onbehandeld hebben gelaten. Dat betekent meer pijn, een ruimere behandeling en hogere kosten voor de patiënt die zijn ontevredenheid dan wel eens op de tandarts zou kunnen uitwerken.

Wat kunt u als tandarts doen om de resultaten voor uw patiënt en het rendement voor uw praktijk te vrijwaren?

1. zwaar inzetten op preventie

Met de nog steeds voortdurende pandemie en de onzekere weg richting herstel, zal de beperkte toegang tot zorg naar verwachting nog enige tijd aanhouden. Tandartsen moeten daarom nu extra inzetten op preventie om later de last van ziekten te verminderen.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is onbehandelde cariës van het permanente gebit nu al het meest voorkomende gezondheidsprobleem ter wereld, en hebben 530 miljoen kinderen wereldwijd al tandbederf in het melkgebit. Op lange termijn zullen we ongetwijfeld nog meer patiënten zien met letsels in een gevorderd stadium, waaronder met pulpale betrokkenheid.

U kunt de ontwikkeling van cariës voorkomen of tegengaan door fluoride sealants of vernissen aan te brengen bij patiënten met een hoog risico. Omdat er echter minder mogelijkheden zijn om in de praktijk tussen te komen, zult u verder moeten kijken om uw kwetsbare patiënten te bereiken.

Uit het reeds genoemde JADA-artikel blijkt dat gezinnen zich minder vaak medische zorg ontzeggen dan tandheelkundige zorg. Dat biedt u de kans om uw patiënten via een interprofessionele aanpak te bereiken. De auteurs bevelen aan om niet-tandheelkundige zorgprofessionals zoals artsen, maatschappelijk en gezondheidswerkers in te schakelen om gezinnen voor te lichten over mondgezondheid en de preventie van cariës.

2.    Laat elk bezoek tellen

Als patiënten aarzelen om een afspraak te maken, moet u ervoor zorgen dat elk bezoek de moeite loont. Zoek naar manieren om het gebit langer vitaal te houden, gekoppeld aan een maximale kostenefficiëntie en een minimale behandelduur.

Een mogelijke oplossing is Biodentine™ van Septodont, een innovatief en bioactief dentinesubstituut.

Neem bijvoorbeeld een endodontische behandeling: de gebruikelijke opties zoals een wortelkanaalbehandeling zijn tijdrovend en vereisen meerdere afspraken. Er is een verhoogd risico op complicaties, denk maar aan bacteriële infiltratie en aantasting van de kroonafdichting, waardoor mogelijk een herbehandeling en nog meer sessies nodig zijn. Dat is verre van ideaal voor patiënten die zich zorgen maken om hun financiën en gezondheid.

Maar u kunt hen ook een vital pulp therapy aanbieden met Biodentine™. De bewezen werking van Biodentine™ bij toepassing op pulpacellen bevordert de genezing van de pulpa en houdt de vitaliteit van de tand in stand – het optimale resultaat, in het bijzonder bij niet-volgroeide tanden.

Vital pulp therapy met Biodentine™ vereist minder langdurige behandelingen en minder sessies dan de traditionele endodontische ingrepen. Omdat het materiaal erg biocompatibel is, is er minder kans op weefsel- of pulpareacties, en de postoperatieve pijn is minimaal. Door de hoge pH blijft de aanwas van bacteriën beperkt en is ook het risico op een odontogene ontsteking kleiner.

Vital pulp therapy brengt nog altijd extra kosten voor de patiënt met zich mee, maar minder dan bij een endodontische behandeling, zeker als u de mogelijke complicaties en de eventuele herbehandeling bij die laatste in overweging neemt.

Met de vital pulp therapy met Biodentine™ kunt u, alles bij elkaar genomen, de tevredenheid van uw patiënt en de langetermijnresultaten maximaliseren, terwijl de uitgaven, het ongemak en de behandeltijd tot een minimum beperkt blijven – iets waar u en de patiënt tijdens én na deze pandemie baat bij hebben.

3.    Omarm de technologie

Tijdens de pandemie is ‘telehealth’ of telegeneeskunde een waardevolle manier gebleken om in contact te blijven met de patiënten. Het kan de eigenlijke tandheelkundige zorg uiteraard niet vervangen, maar het kan wel de tijd beperken die uw patiënt in uw stoel doorbrengt omdat u de triage, anamnese en follow-ups digitaal kunt uitvoeren.

Deze vorm van gezondheidszorg op afstand is bijzonder nuttig gebleken voor mensen in risicogroepen die anders misschien door de mazen van het net glippen. Voor economisch zwaar getroffen patiënten is telehealth betaalbaarder omdat ze geen werkuren moeten vrijmaken of geld moeten spenderen aan vervoer. Ook kwetsbare patiënten hebben op deze manier toegang tot zorg vanuit de veiligheid van hun eigen huis. Het kan voor beide groepen het verschil betekenen tussen een behandeling of noodzakelijke zorg uitstellen tot de symptomen onbeheersbaar worden.

4.   Andere obstakels wegnemen

Naast hun bezorgdheid en de economische moeilijkheden kan het vooruitzicht op een pijnlijke behandeling de laatste druppel zijn voor wie zich afvraagt of hij zijn bezoek nog moet uitstellen.

Geef uw patiënt niet nog een reden om zich niet te laten behandelen!

We stellen vast dat veel tandartsen een gouden kans over het hoofd zien in het omgaan met pijn – de plaatselijke verdoving voor de injectie. Naalden maken patiënten nog angstiger voor een behandeling. Alles wat u kunt doen om die angst tot een minimum te beperken, is een pluspunt. Het kost u misschien wat extra tijd en geld, maar voor uw patiënt is het een reden minder om de tandartsstoel te mijden. 

Septodont is toonaangevend op het vlak van pijnbestrijding in tandartspraktijken. Onze producten zijn ontworpen om uw patiënten de meest comfortabele ervaring te bieden; van naalden met verminderde deflectie tot injecteerbare verdovingsmiddelen van de hoogste kwaliteit. We beschikken ook over een uitgebreid aanbod aan programma’s en hulpmiddelen om u te helpen uw pijnbeheersingsaanpak nog verder te versterken.